Γάτες και μωρά:

Προετοιμάζοντας τη γάτα σας για την άφιξη του μωρού σας

Φωτεινή

Πηγή: http://www.fabcats.org/behaviour/cats_babies/info.html

Για πολλούς ιδιοκτήτες η γάτα τους αντιπροσωπεύει άλλο ένα μέλος της οικογένειας και ως τέτοιο έχει ίση πρόσβαση σε όλα αυτά που έχει να προσφέρει το σπίτι. Με γατίσια λόγια, αυτό περιλαμβάνει την προσοχή του ανθρώπου, η οποία απαιτείται συχνά όταν βρίσκεται κάποιος στο σπίτι.

Δεν είναι ασυνήθιστο για ένα κατοικίδιο να το καλομαθαίνουμε ακόμα και να το παραχαϊδεύουμε, κάνοντάς το το "μωρό" της οικογένειας. Αυτό είναι καλό, αν ταιριάζει στο ταμπεραμέντο της γάτας και όλων των εμπλεκόμενων, αλλά είναι δυνατόν να προκύψουν προβλήματα όταν ένα πραγματικό μωρό έρχεται ξαφνικά στο σπίτι.

Τα προβλήματα μπορούν να είναι σοβαρά, αν η γάτα είναι ώριμη και έχει λίγη ή μόνο αρνητική εμπειρία από βρέφη και μικρά παιδιά, ιδιαίτερα κατά τη σημαντική περίοδο της κοινωνικοποίησής της σαν γατάκι, μεταξύ των δύο και επτά εβδομάδων. Πολλοί από εμάς αποκτούμε τις γάτες μας όταν έχουν περάσει αυτή την ηλικία ή δεν έχουμε τη δυνατότητα να γνωρίσουμε πολύ μικρά γατάκια σε μικρά παιδιά. Αν και δεν είναι αδύνατο να αντισταθμιστεί αυτή η έλλειψη εμπειρίας στη μετέπειτα ζωή τους, είναι καλύτερα να σχεδιάσουμε και να προετοιμαστούμε πολύ πριν από τη γέννηση ενός μωρού.

Το πώς μια γάτα θα ανταποκριθεί στην άφιξη, θα εξαρτηθεί από τη γενετική (ράτσα και καταγωγή καθώς και το είδος), την προσωπικότητα και την εμπειρία της. Μερικές φορές πρέπει να παραδεχθούμε ότι αυτά δεν προδιαθέτουν τη γάτα να συνυπάρξει αρμονικά και με ασφάλεια με μωρά και μικρά παιδιά. Κάποιοι ιδιοκτήτες, μετά από προσεκτική εξέταση όλων των θεμάτων, αποφασίζουν ότι δεν μπορούν να αναλάβουν την ευθύνη της διατήρησης ενός συγκεκριμένου κατοικίδιου όταν έχουν παιδιά και έτσι βρίσκουν ένα καλό σπίτι που είναι πιο κατάλληλο για τις ανάγκες του. Δυστυχώς, η λύση να εγκαταλείψουν ένα κατοικίδιο δεν εξετάζεται πάντα τόσο καλά και η επιθετικότητα προς τα παιδιά ή το ψέκασμα ούρων (για το οποίο η άφιξη ενός μωρού μπορεί να αποτελέσει ερέθισμα) δεν είναι ασυνήθιστος λόγος για να καταλήξουμε στην ανάγκη της "διάσωσης" μιας γάτας. Δεν είναι πάντα δυνατόν να προλάβουμε ένα τέτοιο θλιβερό αποτέλεσμα, αλλά μπορεί συχνά να αποφευχθεί με προσεκτική σκέψη και προγραμματισμό.

Για να ζήσει η εκτεταμένη σας οικογένεια όσο πιο ευτυχισμένα γίνεται, δύο παράγοντες πρέπει να εξεταστούν: το περιβάλλον και το ζώο. Η γάτα σας χρειάζεται να έχει το δικό της κρεβάτι, τα πιάτα φαγητού και νερού, παιχνίδια, αμμολεκάνη κλπ. Αν και αυτά θα πρέπει να τοποθετούνται σε κάποιο βολικό σημείο για όλους τους ανθρώπους μέσα στο σπίτι, επίσης πρέπει να είναι στο σωστό σημείο για τη γάτα - η αμμολεκάνη πρέπει να είναι σε ιδιωτικό χώρο, μακριά από την τροφή και μακριά από τα πολυσύχναστα σημεία, όπως η κουζίνα και ο διάδρομος. Το ονυχοδρόμιο θα πρέπει να είναι κοντά σε μια εξωτερική πόρτα ή κοντά σε μέρη όπου η γάτα έχει ήδη επιλέξει να σηματοδοτήσει την επικράτειά της ξύνοντας τα νύχια της. Αν είναι δυνατόν, επιλέξτε κάποιο υπερυψωμένο σημείο για να τρώει ή να ξεκουράζεται η γάτα ή μια "κρυφή" περιοχή. Αυτό δίνει στη γάτα τουλάχιστον την ευκαιρία να ξεφύγει από ένα μωρό που μπουσουλάει. Αν οι σημερινές θέσεις του κρεβατιού της γάτας σας, της αμμολεκάνης και των υπόλοιπων αναγκαίων πρόκειται να αποδειχθούν ακατάλληλες όταν έρθει το μωρό, θα χρειαστεί να κάνετε αλλαγές τώρα. Είναι σημαντικό, ειδικά για μια ηλικιωμένη γάτα, να γίνονται αυτές οι αλλαγές σταδιακά.

Θυμηθείτε ότι η μέθοδος που προτιμούν οι γάτες να αντιμετωπίζουν κάτι ενοχλητικό, το οποίο μπορεί να αντιπροσωπεύει απειλή, είναι να κρυφτούν, κατά προτίμηση σε ένα ψηλό, σκοτεινό, απομονωμένο χώρο από τον οποίο έχουν καλή θέα, έτσι ώστε να εκτιμήσουν την κατάσταση εκ του ασφαλούς. Μπορείτε εύκολα να παρέχετε τέτοια "άδυτα" τοποθετώντας χαρτοκιβώτια ή σκεπαστά κρεβάτια στην κορυφή επίπλων ή ραφιών. Παρέχετε τέτοια καταφύγια σε διάφορα σημεία του σπιτιού σας, αλλά, κυρίως, όπου θα περνάτε χρόνο με το μωρό σας και ενθαρρύνετε τη χρήση τους βάζοντας μέσα σε αυτά την αγαπημένη κουβέρτα της γάτας σας ή κάποια λιχουδιά.

Συχνά το δωμάτιο που θα αποτελεί το δωμάτιο του παιδιού είναι ένας χώρος στον οποίο η γάτα είχε την άδεια να κυκλοφορεί ελεύθερα. Ενδείκνυται να εμποδίζεται η πρόσβαση σε αυτό πολύ πριν εγκατασταθεί το μωρό. Για να μειώσετε την αρνητική αντίδραση στην αλλαγή και να προλάβετε την απογοήτευση, ψεκάστε την κλειστή πόρτα και το πλαίσιο με Feliway. Μην ξεχνάτε ότι οι γάτες που ζουν αποκλειστικά μέσα στο σπίτι θα επηρεαστούν περισσότερο ακόμα και από την πιο μικρή αλλαγή στο περιβάλλον τους, την περιοχή τους και τον τρόπο ζωής τους από εκείνες που έχουν πρόσβαση σε εξωτερικό χώρο.

Το οσφρητικό σύστημα των γατιών είναι πολύ ευαίσθητο και η μυρωδιά είναι σημαντικό μέσο επικοινωνίας της κατοικίδιας γάτας. Έτσι, οποιαδήποτε διαταραχή στις οσμές στην περιοχή της μπορεί να έχει σοβαρές επιπτώσεις και να προκαλέσει πραγματικό άγχος σε ένα κατοικίδιο. Αυτό συχνά παραγνωρίζεται, αλλά εξηγεί γιατί τα πράγματα του μωρού που αποκτήθηκαν πριν από την άφιξή του συχνά γίνονται ο στόχος για ούρηση ή ψέκασμα, καθώς μια γάτα προσπαθεί να καθησυχάσει τους φόβους της "μαρκάροντας" τα αντικείμενα με τη δική της μυρωδιά. Κατά συνέπεια, παρασκευάσματα φερομόνης μπορούν επίσης να χρησιμοποιηθούν και στα πράγματα του μωρού, όπως καροτσάκια, κούνιες και καρεκλάκια. Για το λόγο αυτό αξίζει να πάρετε από φίλους και συγγενείς όσα περισσότερα αντικείμενα καθημερινής χρήσης για το μωρό γίνεται, ώστε η γάτα σας να γνωρίσει από πριν μυρωδιές που θα συναντήσει αργότερα! Αυτές μπορεί να μην γίνονται αντιληπτές από εμάς, με τη δική μας κακή αίσθηση της όσφρησης, αλλά θα μπορούσαν να αποτελέσουν σημαντική πηγή άγχους για μια γάτα. Αν φέρετε τα πράγματα στο σπίτι σταδιακά και ελεγχόμενα, δε θα μειώσετε μόνο οποιαδήποτε αποστροφή που συνδέεται μαζί τους, επιτρέποντας στη γάτα να προσαρμοστεί στην παρουσία τους, αλλά, επίσης, θα βοηθήσει το ζώο να αναπτύξει θετική συμπεριφορά όταν έρχεται κάτι νέο στο σπίτι, προσφέροντας π.χ. νοστιμιές ή δελεάζοντας τη γάτα με ένα αγαπημένο παιχνίδι.

Αξίζει να θυμηθούμε το βασικό "κανόνα" ότι ποτέ δεν καθησυχάζουμε το άγχος ή το φόβο ενός κατοικίδιου ζώου, καθώς αυτό θα κάνει τα πράγματα χειρότερα. Ενισχύστε τη χαλαρή συμπεριφορά της γάτας σας απέναντι σε ένα πιθανώς στρεσογόνο συμβάν με επαίνους, χάδια, παιχνίδι ή φαγητό.

Η ακοή μιας γάτας, όπως και η όσφρηση, είναι πολύ καλύτερη από τη δική μας, οπότε καλό θα ήταν να παίζουμε, αρχικά σε χαμηλή ένταση, κασέτες με ήχους από μωρά - κλάμα, γουργουρητό, στριγγλιές κλπ. Και πάλι επιβραβεύστε τη συμπεριφορά που θέλετε να ενθαρρύνετε και αυξήστε την ένταση του ήχου σταδιακά καθώς η γάτα σας σας δείχνει ότι μπορεί να το αντιμετωπίσει.

Είναι, φυσικά, χρήσιμο να επισκέπτονται το σπίτι σας βρέφη και μικρά παιδιά, αλλά επιλέξτε τα τελευταία με προσοχή. Οι γάτες μπορούν να βρουν την εμπειρία συντριπτική εάν έρθουν αντιμέτωπες με παιδιά που επιμένουν να τις καταδιώκουν. Πάντα να είστε παρόντες στις συναντήσεις τους και να διασφαλίζετε ότι τις χειρίζονται ευγενικά και με τον κατάλληλο τρόπο. Δεν πρέπει να αφήσετε ποτέ τα παιδιά να σηκώσουν μια γάτα όταν δεν είναι αρκετά δυνατά για την κρατήσουν άνετα. Θα πρέπει πάντα να τους δείχνετε τον τρόπο να στηρίξουν το βάρος του ζώου με το ένα χέρι κάτω από τα οπίσθια, έτσι ώστε να μην κρέμεται από τα μπροστινά του πόδια. Θυμηθείτε, επίσης, ότι ορισμένα παιδιά όταν τους λένε να μην αφήσουν να τους πέσει ένα γατάκι ή μικρή γάτα, από απροσεξία σφίγγουν δυνατά με αποτέλεσμα οι καλές τους προθέσεις να βλάπτουν το ζώο όσο κι εκείνες ενός παιδιού που είναι απότομο και απρόσεκτο.

Είναι καλύτερα να μην αγγίζουν τη γάτα, παίζοντας με παιχνίδια όπως καλάμια, μπάλες ή laser στον τοίχο, καθισμένα ήσυχα κοντά σε μια γάτα ή ίσως χαϊδεύοντάς την απαλά ή χτενίζοντάς την, αν η γάτα δεν το θεωρήσει πολύ αδιάκριτο. Και πάλι, κάνοντας την εμπειρία ευχάριστη με επαίνους ή μια λιχουδιά μπορεί να βοηθήσει να εδραιωθεί η θετική εντύπωση της γάτας για την παρουσία των παιδιών.

Ποτέ μην αφήσετε κανέναν, συμπεριλαμβανομένων και των παιδιών, να ενθαρρύνουν μια γάτα ή γατάκι να παίξουν άμεσα με δάχτυλα χεριών ή ποδιών ή με οποιοδήποτε άλλο μέρος της ανθρώπινης ανατομίας. Αυτό μπορεί να οδηγήσει μεταγενέστερα, έστω και ακούσια, σε ζημία και, ενίοτε, σε προβλήματα επιθετικότητας.

Αν η σχέση σας με τη γάτα σας είναι πολύ στενή, μπορεί ενδεχομένως να είναι δύσκολο να βρείτε το χρόνο να διατηρήσετε τον ίδιο βαθμό τρυφερότητας όταν φτάσει το μωρό. Έτσι θα ήταν λογικό και καλύτερο για τη γάτα σας να μετριάσετε τη συναισθηματική ένταση ανάμεσά σας εκ των προτέρων. Προβλέψτε το νέο σας ωράριο και δημιουργείστε μια διαφορετική ρουτίνα για τα οποία είστε αρκετά σίγουροι ότι θα διατηρήσετε στο μέλλον. Εισάγετε αλλαγές σταδιακά. Αν η γάτα σας είναι συνηθισμένη σε αμέριστη προσοχή την περισσότερη ώρα, σταματήστε το αρχικά για μικρά χρονικά διαστήματα όσο δυνατόν πιο πριν από την άφιξη του μωρού. Μπορείτε σταδιακά να επιμηκύνετε τη διάρκεια τόσο όσο σας δείχνει ότι τα καταφέρνει. Ξεκινήστε να παίζετε ή να βουρτσίζετε συγκεκριμένες ώρες που ταιριάζουν με το νέο σας χρονοδιάγραμμα και τις ανάγκες της γάτας σας, αλλά αν φανεί αναστατωμένη ή στρεσαρισμένη μην της επιβάλλετε τη φροντίδα σας γιατί θα αναστατωθεί πιο πολύ και μπορεί ακόμη και να σας επιτεθεί.

Αν η γάτα σας έχει προβλήματα συμπεριφοράς, τα οποία δεν ανεχόσασταν πριν, τώρα είναι η ώρα να τα τακτοποιήσετε, καθώς είναι πιθανό ότι θα επιδεινωθούν με την αναστάτωση και τη διαταραχή που προκαλούνται από ένα μικροσκοπικό βρέφος.

Όταν φτάσει το μωρό σας, προσπαθήστε να βρείτε χρόνο για τη γάτα σας και εξακολουθείστε με την καθιερωμένη ρουτίνα. Η προβλεψιμότητα είναι πολύ σημαντική για τις γάτες. Εάν είστε απλά πολύ απασχολημένοι να ανταπεξέλθετε στις απαιτήσεις του μωρού και της γάτας, σκεφτείτε να προσκαλέσετε φίλους ή συγγενείς που γνωρίζει το κατοικιδιό σας για να παίζουν μαζί του ή να το χτενίζουν.

Αν η γάτα σας προσπαθεί να τρέξει μακριά από τα παιδιά σας ποτέ μην προσπαθήσετε να την αποτρέψετε. Η φυγή είναι μια φυσική αντίδραση της γάτας σε ο,τιδήποτε περίεργο. Αν προσπαθήσετε να τη συγκρατήσετε, θα της προκαλέσετε άγχος και ο φόβος θα μπορούσε να την κάνει επιθετική, αν πιστεύει ότι έχει παγιδευτεί και έχει χάσει τον έλεγχο της κατάστασης. Αυτό είναι ιδιαίτερα σημαντικό όταν φέρετε πρώτη φορά το μωρό στο σπίτι. Αν έχετε κάνει την προετοιμασία που αναφέραμε πιο πάνω, η γάτα ίσως να μην δείξει υπερβολική απέχθεια προς το νέο μέλος. Αλλά το σπρέι Feliway σε διάφορα σημεία μέσα στο σπίτι, ιδιαίτερα σε χώρους που συνδέονται με το μωρό, θα σας καθησυχάσει. Μπορείτε επίσης να κερδίσετε τη γάτα σας προσφέροντάς της ένα αγαπημένο της φαγητό που δεν απολαμβάνει συχνά.

Μερικές γάτες ανησυχούν περισσότερο για τα παιδιά όταν αυτά κινούνται απ' ό,τι όταν είναι μωρά. Ένα παιδί που μπουσουλάει μπορεί να ξαφνιάσει μια γάτα και τα γουργουρητά και οι στριγγλιές του μπορεί να την τρομάξουν. Είναι πολύ σημαντικό σε αυτό το στάδιο να προσφέρετε στο κατοικίδιό σας χώρους απομόνωσης.

Τέλος, τα παιδιά δεν πρέπει ποτέ να μεγαλώνουν αντιμετωπίζοντας τα κατοικίδια ως παιχνίδι, έστω και αθέλητα. Από την αρχή θα πρέπει να μαθαίνουν να σέβονται τη γάτα, να την προσεγγίζουν και να τη χειρίζονται με τον κατάλληλο τρόπο. Γιατί, τελικά, είναι τόσες πολλές οι χαρές και τα οφέλη που θα προκύψουν από το να μεγαλώνει σε μια οικογένεια με ένα καλά προσαρμοσμένο ζώο συντροφιάς.